Bài trước tôi có viết về “quy nạp ngây thơ”, trong đó có nhắc đến ví dụ về alt-season của Crypto.
Nhưng thật ra, chẳng ai đúng, cũng chẳng ai sai về cái quy luật đó được.
Cái "quy luật" này hoàn toàn vẫn có thể xảy ra tiếp trong lần này, hay thậm chí nhiều lần sau,...
Chỉ có điều: nó không có cơ chế kinh tế rõ ràng đứng sau, do đó chúng ta không nên "khẳng định" chắc chắn.
Đó chỉ là ví dụ cho "phép quy nạp niềm tin" mà tôi muốn nhắc tới trong bài đó.
Có lẽ nhiều ae không biết, tôi còn mong alt season hơn cả ae.
Bởi vì tôi cũng hold altcoin đầy ra, mà toàn là loại bị lock 3,4 năm,
không rút, không xả, không swap được.
Chứ đâu phải hàng lướt sóng vài cú là té như ae.
Thế nên nếu có “quy luật dòng tiền” thật, thì người mong nó đúng nhất, chính là tôi.
Ae cần hiểu rằng, bài viết đó không phải là về chuyện alt season đúng hay sai,
mà là chuyện đặt câu hỏi, tư duy ngược.
Bởi vì những gì ae ta “thấy” trong thực tế, phần lớn không phải thực tại thật sự.
Hình dưới đây minh họa cho ae thấy điều đó.
Thực tại,
giống như một vòng tròn luôn xoay đều: toàn thể, liên tục, bất nhị.
Nhưng khi một điểm của vòng tròn ấy bị chiếu lên mặt phẳng nhận thức của con người,
nó biến thành một đường thẳng dao động giữa hai cực: đúng/sai, trên/dưới, âm/dương...
Từ góc nhìn phẳng đó, con người chỉ thấy một đường thẳng với hai đầu đối lập,
một cái “bóng” của chuyển động,
và tưởng rằng nó là toàn bộ sự thật.
Tôi từng nói nhiều lần trong các bài viết trước đây rằng:
con người không bao giờ thấy "thế giới như nó vốn là",
mà chỉ thấy phiên bản bị méo mó của nó qua ống kính của giác quan và nhận thức.
Giống như một con cá sống trong bình thủy tinh cong, thế giới mà nó thấy luôn bị bẻ cong, nhưng với nó, đó là “thực tại”.
Chính từ cái góc nhìn bị biến dạng ấy, ae ta mới sinh ra thói quen phân chia: đúng/sai, tốt/xấu, thắng/thua...
Rồi dần dần, bị mắc kẹt trong chính những nhãn dán mình tạo ra.
Thực tại bị ae ta cắt ra thành nhiều mảnh để dễ hiểu, nhưng càng hiểu thì lại càng xa sự thật.
Điều này, các cổ nhân phương Đông đã ngộ ra từ rất sớm, vượt xa phương Tây.
Trong khi tư duy của phương Tây lo chia thế giới ra: tôi/chúng nó, người/vũ trụ, chủ thể/khách thể, đúng/sai,... thì phương Đông nói:
“Đạo sinh nhất, nhất sinh nhị, nhị sinh tam, tam sinh vạn vật.”
Tức là từ một thể nhất nguyên, mọi thứ phân hóa ra thành hai, rồi ba, rồi vô số.
Phương Tây giỏi ở chỗ chia nhỏ để hiểu, nên mới có khoa học, kỹ thuật.
Nhưng cũng vì quá quen chia tách, họ đánh mất cái nhìn toàn thể.
Họ tách “con người” ra khỏi “thế giới”, rồi tự hỏi:
“Ta có thật tồn tại không?”
Nhưng càng tách rời, càng gặp nghịch lý,
vì thực tế, con người không thể tách khỏi vũ trụ.
Ta là một phần của nó, không thể đứng ngoài phán xét nó mà không ảnh hưởng.
Giống như trong thí nghiệm hai khe giao thoa:
Người ta bắn từng electron (hay photon) qua hai khe hẹp để xem nó rơi ở đâu trên màn hứng phía sau.
-Nếu không có gì quan sát, electron tạo ra các vân giao thoa ở màn hứng phía sau,
như thể nó là sóng, lan ra, "đi qua cả hai khe cùng lúc" và "tự giao thoa" với chính nó.
Một hiện tượng rất kỳ lạ.
-Nhưng khi đặt thiết bị quan sát để “xem thử nó đi qua khe nào”,
thì điều kỳ lạ hơn lại xảy ra:
vân giao thoa biến mất.
Electron không còn là sóng, mà hành xử như hạt, đi qua một khe duy nhất.
Vậy là khi có người quan sát, thực tại đã thay đổi.
Cái nhìn của con người đã tác động ngược lại lên hiện tượng.
Nói cách khác,
người quan sát và vật bị quan sát không thể tách rời nhau.
Cái “thấy” và cái “được thấy” là hai mặt của cùng một dao động.
Khoa học hiện đại đang tiến gần đến chỗ mà triết học Đông phương đã nói từ ngàn năm trước:
Thực tại là nhất thể.
Mọi hiện tượng đối lập chỉ là hai mặt của cùng một đồng xu.
Electron vừa là sóng vừa là hạt, không cố định, chỉ có "xác suất hiện ra" ở một điểm nào đó.
Cuộc sống cũng vậy.
Đúng/sai, tốt/xấu, trên/dưới, thắng/thua, âm/dương…
Không phải là những cực tách biệt, mà là hai pha trong một dao động.
Nhị nguyên chỉ là ảo giác được tạo ra bởi góc nhìn của “người quan sát.”
Khi ae nhận ra điều đó, ae sẽ thôi tranh cãi xem ai đúng ai sai.
Vì trong vòng xoay lớn của thực tại,
mọi thứ chỉ đang thay phiên nhau xuất hiện.
Giống như trắng và đen, như ngày và đêm, như mùa đông rồi lại xuân.
Hay giống như câu nói:
"Vật cùng tất biến, vật cực tất phản. Cực thịnh ắt suy, cực suy tất thịnh."
Comments
Post a Comment