–Giàu là vì giỏi.
–Thành công là vì có kỹ năng.–Đầu tư lãi là bằng chứng cho một phương pháp đúng.
Chỉ cần nhìn thấy một kết quả đẹp là lập tức kể ngược lại một câu chuyện êm tai.
Có lãi = có chiến lược tốt.
Lãi đều = phương pháp đúng.
Backtest đẹp = máy in tiền.
Đó là một ảo tưởng.
“Kết quả không phải lúc nào cũng đến từ quy trình đúng.”
Trong y học, không ai dám nói “thuốc này hiệu quả” chỉ vì thấy bệnh nhân khỏi bệnh.
Họ biết rõ việc khỏi bệnh (kết quả) không chứng minh thuốc (phương pháp) tốt.
Có thể là bệnh tự khỏi, hoặc niềm tin khiến cơ thể phản ứng tích cực hơn (hiệu ứng placebo).
Hoặc thậm chí, bệnh nhân có thể đến khám đúng lúc bệnh đang ở đỉnh, rồi hiệu ứng hồi quy về trung bình khiến ta tưởng thuốc hiệu nghiệm.
Vì vậy, trước khi cấp phép bất kỳ loại thuốc nào, người ta phải kiểm định rất gắt:–Có nhóm đối chứng.
–Có thử nghiệm mù đôi.
–Có giả dược.
–Có kiểm soát hồi quy về trung bình.
–Có thống kê rõ ràng về hiệu quả, sai số, độ tin cậy.
Không ai tin vào một kết quả đơn lẻ, hay dựa vào “cảm giác có vẻ đúng”.
Trong khi đó, ở tài chính, bạn chỉ cần lãi vài tháng, vài năm,... là đã có thể mở khoá học, bắn tín hiệu, dạy người khác về “quản trị rủi ro”.
Nhiều kẻ tự tin rằng mình giỏi, không phải vì đã kiểm định nghiêm ngặt, mà vì... “hãy nhìn biểu đồ, đủ trải nghiệm là biết.”
Đó là cách bạn tự gài mình vào cái bẫy mang tên:“KẾT QUẢ ĐẸP NHƯNG KẾT LUẬN SAI”
Tệ hơn, rất nhiều người không có khả năng (hoặc không muốn) thoát khỏi cái bẫy ấy.
Họ không tự đặt câu hỏi.
Không kiểm định lại.
Không tư duy ngược.
Họ không hỏi: "Liệu kết quả đó có thể chỉ là ngẫu nhiên, hay phù hợp với chu kỳ"?
Họ không hỏi: “Nếu làm cùng cách thức ấy, với vốn khác, con người khác, kết quả có giống không?”
Họ không hỏi: “Nếu chiến lược đó chạy trên dữ liệu chưa từng thấy, có còn hiệu quả không?”
Vì sao?
Vì việc tự kiểm chứng là việc khó. Tư duy độc lập là việc mệt.
Còn niềm tin thì dễ chịu hơn.
Và đó là lý do chính khiến số đông luôn thất bại: bởi họ lười suy nghĩ.
Họ thấy một lệnh đẹp đăng lên mạng, một ảnh chụp lãi tài khoản vài ngàn đô, vài trăm phần trăm,… là họ tin.
Họ làm theo, sao chép không chỉ phương pháp, mà cả "niềm tin" của người khác.Bất chấp việc không có công cụ (hoặc khả năng) để tự đánh giá xem liệu nó có thật sự bền vững.
Họ không biết (hoặc không muốn biết) rằng:–Kết quả kia có thể chỉ là may mắn đúng chu kỳ.
–Vị thế người đó khác họ: vốn khác, tâm lý khác, dòng tiền khác (có thể đến từ chính việc lùa gà) => khả năng chịu lỗ khác.
–Hay đôi khi, đó chỉ là 1 trong 100 account, 99 lần cháy thì không đăng.
Nhưng họ vẫn tin, vì niềm tin đó giúp họ tránh phải suy nghĩ.
Thay vì đi nghiên cứu cái gốc phức tạp/hỗn loạn của thực tại (nơi không có công thức thần kỳ đơn giản) họ chọn bám vào thứ dễ hiểu hơn: tâm lý, tâm linh, niềm tin.
Đó không chỉ là sai lầm logic.Mà là một dạng mê tín.
Một phiên bản hiện đại của "giáo phái tài chính":
– Có giáo chủ (lợi nhuận đẹp, ăn nói mạnh mẽ, giỏi trình diễn).
– Có tín đồ (tung hô, bảo vệ, bất chấp phản biện).
– Có buồng tiếng vọng (chặn mọi nghi ngờ, loại bỏ người nói khác).
– Có nghi lễ (chụp ảnh màn hình pNL, livestream "chia sẻ mindset thành công", cùng khẩu hiệu "hãy có niềm tin").
Không ai hỏi ngược. Không ai kiểm tra.
Và khi tín đồ thua lỗ?
– Do thị trường.
– Do cảm xúc, do tâm lý.
– Do chưa “tu đủ”.
Không ai dám nói:
Tôi đã sai vì tôi lười suy nghĩ.
Có lãi không chứng minh điều gì cả.
Nó không chứng minh bạn giỏi.
Không chứng minh phương pháp đúng.
Cũng không chứng minh bạn hiểu mình đang làm gì.
Trong tài chính, kết quả tốt chưa chắc là điều đáng để tin,
Thứ trông giống quy luật… rất có thể chỉ là một cú tung xúc xắc may mắn.
Comments
Post a Comment