Đây là công thức toán học đã thay đổi cuộc đời mình.
Không chỉ trong tài chính, mà gần như trong mọi khía cạnh của cuộc sống.
Nếu là một trader, chắc hẳn bạn không lạ gì nó.
Nó có thể được viết đơn giản như thế này:
Bạn xác định một chiến lược với tỷ lệ thắng thua, cùng mức lời và lỗ rõ ràng cho mỗi lệnh. Khi nhân các xác suất với kết quả tương ứng rồi cộng lại, bạn sẽ biết chiến lược đó có kỳ vọng dương hay âm. Nếu kỳ vọng dương, bạn có thể thắng. Nếu kỳ vọng âm, bạn sẽ thua.
Hầu hết các trò cờ bạc như lô, đề, casino… là những trò chơi được thiết kế với kỳ vọng âm. Bạn càng chơi, càng chắc chắn mất tiền.
Còn trading (ít nhất) vẫn cho bạn cơ hội.
Bạn có thể sử dụng thống kê, mô hình hóa, kiểm chứng chiến lược trên dữ liệu quá khứ, để giúp ra quyết định tốt hơn so với trò đỏ đen.
Nhưng công thức này không đơn giản chỉ dành cho giao dịch.
Nó là nền tảng của một tư duy chiến lược rất mạnh để đối mặt với sự bất định của thế giới.
Tạo hóa sinh ra con người là một sinh vật “khả ngộ”, nghĩa là có thể sai và luôn còn ngu dốt ở đâu đó.
Khi đối mặt với thế giới, chúng ta không chỉ thiếu thông tin, mà còn thường "không biết mình thực sự biết gì."
Thế nhưng, hầu hết mọi người lại tin rằng mình phải luôn luôn chọn đúng, phải tránh sai, phải “biết chắc” trước khi hành động.
Đó là một ảo tưởng ngây thơ.
Bởi thế giới chưa từng vận hành theo những kịch bản chắc chắn.
Bạn không thể biết chuyện gì sẽ xảy ra, dù là trong một giờ hay mười năm tới.
Mọi kế hoạch bạn lập ra thực chất đều dựa trên những giả định không thể chứng minh.
Mọi dự báo dù nghe chắc chắn đến đâu, đều chứa những biến số mà bạn không thể kiểm soát.
Trong một thế giới như vậy, điều duy nhất bạn có thể bám vào không phải là “sự chắc chắn”, mà là ra quyết định sao cho tổng kỳ vọng của bạn là dương.
Kết quả của một hành động đơn lẻ không có ý nghĩa gì cả.
Nó chỉ là một lát cắt trong chuỗi phân phối dài.
Bạn có thể đúng mà vẫn "ngu", sai mà vẫn "khôn".
Nhưng nếu bạn liên tục hành động theo cách có kỳ vọng dương, về dài hạn, bạn sẽ “thắng”,
dù có thể thua vài (thậm chí nhiều) lần trên đường đi.
Công thức này cho chúng ta biết rằng: đừng tự cao khi chiến thắng, nhưng cũng đừng sợ thất bại.
Hãy tập trung vào những hành động trong hiện tại mà khi nhân xác suất với kết quả, sẽ tạo ra giá trị tích cực.
Nó cũng giúp ta nhận ra rằng không phải mọi kỳ vọng đều được đo bằng tiền.
Kỳ vọng có thể là về sức khỏe, sự cân bằng tinh thần, những mối quan hệ bạn đang gìn giữ.
Cũng có thể là về hạnh phúc của người thân, chất lượng sống của gia đình bạn.
Thậm chí là kỳ vọng về giá trị bạn để lại cho cộng đồng, cho xã hội, cho những người bạn chưa từng quen.
Một người đã có 10 tỷ sẽ nhìn khoản lãi 100 triệu rất khác với người đang trắng tay.
Cái giá họ sẵn sàng đánh đổi (thời gian, sức khỏe, danh dự…) là khác nhau.
Một đơn vị tiền, nguồn lực hay cảm xúc, có thể mang ý nghĩa hoàn toàn khác, tùy người, tùy hoàn cảnh.
Nếu nhìn đời bằng lăng kính kỳ vọng, bạn sẽ thấy nhiều hành động nhỏ bé thực ra là đòn bẩy khổng lồ:
– Đọc một cuốn sách: kỳ vọng dương.
– Tập thể dục: kỳ vọng dương.
– Dành thời gian cho gia đình: kỳ vọng dương.
– Xin lỗi, cảm ơn, giúp đỡ người khác: kỳ vọng dương.
– Tắt điện thoại đi ngủ sớm: kỳ vọng dương....
Những điều đó không mang lại kết quả tức thì. Nhưng nếu bạn làm đủ lâu, đủ đều, cuộc đời sẽ đổi hướng.
Ngược lại, rất nhiều thứ hấp dẫn ngắn hạn mang lại kỳ vọng âm:
– Tranh cãi vô nghĩa.
– Ăn uống vô độ.
– Coi thường sức khỏe.
– Tìm kiếm sự công nhận từ những người không quan trọng.
– Lướt mạng vô mục đích....
Chúng cho bạn cảm giác thỏa mãn tức thời, nhưng nếu nhìn về dài hạn, lợi ích tích lũy bằng 0, thậm chí âm.
Công thức này không chỉ là một công thức toán học.
Nó có thể trở thành một la bàn sống, giúp bạn nhìn rõ điều gì đáng đánh đổi, điều gì nên từ bỏ.
Nó nhắc bạn rằng: không phải cái gì có lợi trước mắt cũng tốt, và không phải cái gì chưa ra kết quả ngay là vô ích.
Điều quan trọng là kỳ vọng có được tích lũy hay không.
Và cái hay nhất của công thức này là nó không đòi hỏi bạn phải thông minh, cũng không bắt bạn “biết chắc”.
Nó chỉ đòi hỏi bạn tập trung vào hiện tại.
Dám thừa nhận “mình không biết”.
Nhưng vẫn luôn "sẵn sàng hành động."
Không bị cuốn đi bởi đám đông hay cảm xúc tức thời,
mà luôn chọn những hành động có kỳ vọng dương,
trong một trò chơi dài mà bạn muốn là người đi được đến cuối.
Comments
Post a Comment