Trade và đầu tư: Hai kiểu niềm tin đối nghịch


Trade hay đầu tư, về căn bản, đều dựa trên một niềm tin chung:

Quá khứ sẽ lặp lại.

-Với trader, đó là niềm tin rằng thị trường sẽ tiếp tục không hiệu quả, các mẫu hình, hành vi, và sự phi lý trong hành vi con người sẽ còn tái diễn.

-Với nhà đầu tư, đó là niềm tin rằng con người sẽ tiếp tục tạo ra thêm của cải, doanh nghiệp sẽ tăng trưởng, công nghệ sẽ tiến bộ và nền kinh tế sẽ phát triển.

Tuy nhiên có một khác biệt nhỏ quan trọng giữa hai loại niềm tin này, đó là:

Niềm tin của trader không cần người khác đồng thuận. Còn niềm tin của nhà đầu tư thì cần.

Về mặt bản chất, hầu hết những thứ bạn đầu tư đều không có giá trị nội tại nếu không có người khác cùng tin vào chúng.

Tưởng tượng một tỷ phú bị thả xuống đảo hoang, mang theo một vali chứa 1 triệu đô la. 

Trên hòn đảo không có người, không có thị trường này, số tiền ấy hoàn toàn vô giá trị. Nó không thể tạo ra cho ông ta nước uống hay thức ăn.

Nhưng nếu ông ta ở trên một vùng đất bình thường (nơi tất cả mọi người cùng tin vào những tờ tiền ấy), thì ông ta có thể dễ dàng dùng nó để đổi lấy bất kỳ thứ gì.

Tương tự, 1 triệu cổ phiếu Google trên đảo hoang cũng là thứ vô nghĩa. Đó chỉ là một quyền sở hữu trừu tượng, đối với dòng tiền của một pháp nhân (chỉ có ý nghĩa khi có người tin và công nhận, cùng hệ thống bảo vệ niềm tin đó).

Trái phiếu, vàng hay Bitcoin cũng vậy. Chúng đều cần niềm tin tập thể để tồn tại như tài sản.

Bạn nắm giữ chúng vì tin rằng người khác cũng nắm giữ (và sẽ chấp nhận quy đổi chúng ra của cải thực).

Ngay cả đất đai (thứ tưởng như có giá trị hiển nhiên) cũng vẫn cần niềm tin.

Bạn có thể trồng trọt, xây nhà, khai thác nước trên đất.... Nhưng nếu không có ai công nhận quyền sở hữu, hay pháp luật bảo vệ, thì nó cũng chẳng thể trở thành tài sản của bạn.

Giờ quay lại với trading.

Niềm tin cốt lõi của nó hơi khác một chút.

Khi trade, bạn không cần ai đồng thuận với mình. Thậm chí, bạn còn cần càng nhiều người tin điều ngược lại, càng tốt.

Bạn nghĩ giá sẽ lên? Phải có người nghĩ giá sẽ xuống để bán cho bạn.

Bạn nghĩ thị trường sẽ phục hồi? Phải có người hoảng loạn để tạo ra điểm vào.

Trader không kiếm tiền nhờ chia sẻ một niềm tin với người khác, mà kiếm tiền nhờ vào sai lầm, phản ứng thái quá và sự chệch hướng của những người đó.

Nếu bạn muốn trade để kiếm tiền, bạn cần một ai đó ngốc nghếch hơn, chậm tay hơn, hoặc vội vã hơn bạn.

Vì vậy, đó không phải là một cuộc chơi theo dấu dòng tiền thông minh như mọi người thường nghĩ, mà thật ra là một cuộc chơi truy vết dòng tiền ngốc nghếch.

Bạn không cần biết những kẻ thông minh sẽ làm gì. Mà cần biết kẻ ngốc sẽ làm gì, khi nào họ sẽ sai lầm, hay hoảng loạn.

Một số người cho rằng:

“Thật ra đầu tư và trading cũng giống nhau thôi. Đầu tư suy cho cùng chỉ là trade, nhưng giữ lâu hơn.”

Điều đó đúng, tuy nhiên, chỉ là một khía cạnh.

Khác biệt thật sự giữa 2 cái này không nằm ở thời gian nắm giữ, mà nằm ở chất liệu của niềm tin.

Trader đặt cược vào những phản ứng sai lầm của con người. Còn nhà đầu tư đặt cược vào năng lực tạo ra giá trị của con người.

Một bên tin vào trật tự, rằng con người sẽ tiếp tục làm tốt, và càng ngày càng tốt.

Còn một bên tin vào hỗn loạn, rằng con người sẽ tiếp tục sai lầm, và luôn luôn mắc sai lầm.

Comments